Το μυστήριο που περιβάλλει έναν αρχαίο ελληνικό ναό, μετά από μια σειρά ανεξήγητων θανάτων, λύθηκε επιτέλους σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Για χρόνια, κάθε ζώο ή πουλί που πλησίαζε κοντά στην πύλη πέθαινε, εν μέσω εικασιών πως σκοτωνόταν από την θανατηφόρα ανάσα του Άδη, του Έλληνα θεού του κάτω κόσμου, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία.
Κατά τη διάρκεια των αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών χρόνων, ακόμη και οι άνθρωποι πέθαιναν αν πλησίαζαν κοντά στο ναό.
Αλλά τώρα οι επιστήμονες πιστεύουν πως οι θανατηφόρες συγκεντρώσεις αερίου διοξειδίου του άνθρακα που μπορεί να προέρχονταν από τα βάθη της Γης θα μπορούσαν να προκάλεσαν τους μυστηριώδεις θανάτους κοντά στο ναό, που βρίσκεται κρυμμένος στην στην αρχαία πόλη της Φρυγίας, την Ιεράπολη. Η νέα έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Archaeological and Anthropological Sciences».
Ακόμη και ο αρχαίος Έλληνας γεωγράφος Στράβωνας είχε περιγράψει το μέρος ως θανατηφόρο.
Ο Στράβων είχε γράψει: «Ο χώρος αυτός είναι γεμάτος από ατμό τόσο ομιχλώδες και πυκνό που κανείς δεν μπορεί να δει το έδαφος. Κάθε ζώο που μπαίνει μέσα συναντά στιγμιαίο θάνατο. Έριξα σπουργίτια και αμέσως σταμάτησαν να αναπνέουν».
Κι ενώ αυτό μπορεί να ακούγεται βγαλμένο από τις ταινίες του «Ιντιάνα Τζόουνς», φαίνεται τελικά ότι υπάρχει επιστημονική εξήγηση.
Μεταξύ των ερειπίων, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν μια σπηλιά με ιωνικούς κίονες. Σε αυτούς υπήρχαν επιγραφές με αφιερώματα σε άλλους θεούς του κάτω κόσμου, όπως τον Πλούτωνα.
Ο Ιταλός αρχαιολόγος Φρανσέσκο ντ’ Άντρια δήλωσε στο Discovery News: «Μπορέσαμε να διαπιστώσουμε τις θανατηφόρες ιδιότητες του σπηλαίου κατά τη διάρκεια της ανασκαφής. Αρκετά πουλιά πέθαναν καθώς προσπαθούσαν να πλησιάσουν το θερμό άνοιγμα και πέθαναν αμέσως από τις αναθυμιάσεις διοξειδίου του άνθρακα».
Ο Ντ Άντρια ισχυρίζεται πως οι προσκυνητές που έφταναν στο χώρο έφερναν μαζί τους μικρά πουλιά για να ελέγξουν τις θανατηφόρες επιπτώσεις της σπηλιάς. Οι ιερείς λέγεται ότι θυσίαζαν ταύρους στον Πλούτωνα ενώ είχαν παραισθήσεις από τους τοξικούς καπνούς. «Κρατούσαν την αναπνοή τους όσο μπορούσαν», έγραφε ο Στράβων, προσθέτοντας ότι «η ανοσία τους θα μπορούσε να οφείλεται σε ένα είδος θείας πρόνοιας ή σε κάποια αντίδοτα κατά δηλητηριώδους ατμού».
Οι άνθρωποι θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν τις ιερές τελετές από αυτά τα σκαλιά, αλλά δεν μπορούσαν να φτάσουν στην περιοχή κοντά στο άνοιγμα. Μόνο οι ιερείς λογικά θα μπορούσε να σταθούν μπροστά από την πύλη», σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας.
Σύμφωνα με τον D'Andria, οι προσκυνητές μετέφεραν νερό στην πισίνα που βρισκόταν κοντά στο ναό, κοιμόνταν κοντά στη σπηλιά και έβλεπαν οράματα και προφητείες. Πράγματι, οι αναθυμιάσεις που έρχονται από τις ιαματικές πηγές της Ιεράπολης δημιουργούσαν παραισθήσεις.
Οι Πύλες του Πλούτωνα, λειτουργούσαν πλήρως μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ, και περιστασιακά κατά τη διάρκεια των δύο επόμενων αιώνων ως προορισμός για τους τελευταίους ειδωλολάτρες διανοουμένων της Ύστερης Αρχαιότητας.
Ο καθηγητής Χάρντι Πφανζ, από το Πανεπιστήμιο του Duisburg-Essen της Γερμανίας, δήλωσε πως η μελέτη ανίχνευσε πολύ ψηλά ποσοστά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα. Πιστεύει πως η σπηλιά βρίσκεται πάνω από τη γραμμή Badadag, που θα μπορούσε να απελευθερώσει τα τοξικά αέρια από το φλοιό της Γης.
Η μελέτη αναφέρει: «Σε ένα σπήλαιο κάτω από το ναό του Πλούτωνα, βρέθηκε πως το διοξείδιο του άνθρακα βρίσκεται σε θανατηφόρες συγκεντρώσεις έως και 91%. Αυτοί οι ατμοί εξακολουθούν να εκπέμπονται σε συγκεντρώσεις που ακόμη και σήμερα σκοτώνουν έντομα, πουλιά και θηλαστικά»
